Trong nhiều ngành công nghiệp, việc sử dụng và vận hành hóa chất nguy hiểm là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, chỉ một lỗi nhỏ trong thao tác hoặc quy trình cũng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng: cháy nổ, ngộ độc, tổn thất kinh tế và tổn hại con người.
Việc nắm rõ những lỗi thường gặp khi vận hành hóa chất nguy hiểm chính là bước đầu tiên để ngăn ngừa sự cố. Dưới đây là 8 lỗi phổ biến mà các doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý.
1. Không đọc kỹ nhãn và bảng chỉ dẫn an toàn (MSDS)
Nhiều người vận hành bỏ qua việc đọc kỹ bảng dữ liệu an toàn hóa chất (MSDS) – nơi cung cấp đầy đủ thông tin về:
-
Độc tính
-
Phản ứng nguy hiểm
-
Cách bảo quản, xử lý, sơ cứu
⚠️ Không nắm MSDS = Không biết cách xử lý khi có sự cố.
2. Thiếu huấn luyện an toàn hóa chất bài bản
Việc đưa người chưa được huấn luyện an toàn hóa chất vào vận hành thực tế là một sai lầm nghiêm trọng. Họ có thể không biết:
-
Cách nhận diện nguy cơ
-
Cách sử dụng thiết bị bảo hộ
-
Quy trình ứng phó sự cố
➡ Dẫn đến hành vi phản ứng sai, hoảng loạn, làm sự cố thêm trầm trọng.
3. Sử dụng thiết bị bảo hộ không đúng hoặc không đầy đủ
Không ít người lao động chỉ mang găng tay hoặc khẩu trang sơ sài khi làm việc với:
-
Hóa chất ăn mòn (như H₂SO₄, NaOH)
-
Hóa chất dễ bay hơi, độc hại (Amoniac, Formaldehyde)
🎯 Thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE) cần phù hợp loại hóa chất, môi trường làm việc và quy trình cụ thể.
4. Pha trộn hóa chất sai tỉ lệ, sai quy trình
Đây là lỗi nghiêm trọng nhất, thường dẫn đến:
-
Phản ứng nhiệt – tạo cháy nổ
-
Phát sinh khí độc (như phản ứng giữa axit và clo)
-
Mất tính ổn định của sản phẩm
➡ Doanh nghiệp cần quy định quy trình pha trộn chi tiết, huấn luyện rõ ràng, và kiểm tra nghiêm ngặt.
5. Lưu trữ hóa chất không đúng tiêu chuẩn
Một số lỗi phổ biến khi lưu trữ:
-
Xếp hóa chất không phân loại (chất oxy hóa gần chất dễ cháy)
-
Bảo quản hóa chất ở nơi ẩm, nhiệt độ cao
-
Không có cảnh báo, không khóa an toàn
🔥 Đây là nguyên nhân gây cháy nổ phổ biến nhất tại nhà máy và kho hóa chất.
6. Thiếu hệ thống thông gió và cảnh báo
Hóa chất dễ bay hơi (như Acetone, Benzen, Clorine…) cần được xử lý tại nơi:
-
Có hệ thống hút khí độc đúng chuẩn
-
Có cảm biến cảnh báo rò rỉ khí
➡ Thiếu hệ thống này = nguy cơ ngộ độc khí hàng loạt.
7. Không có quy trình ứng phó sự cố rõ ràng
Khi xảy ra sự cố như rò rỉ, đổ tràn, người lao động thường không biết phải làm gì nếu không được huấn luyện định kỳ. Lỗi thường gặp:
-
Không cách ly khu vực
-
Không biết sơ cứu người nhiễm độc
-
Không báo cáo đúng cấp cứu hoặc đội ứng phó
8. Không kiểm định, bảo trì thiết bị định kỳ
Van, bồn chứa, ống dẫn, bình phun hóa chất… nếu không được kiểm tra thường xuyên, sẽ dễ:
-
Rò rỉ hóa chất
-
Gây nổ áp suất
-
Gián đoạn sản xuất, hư hại tài sản
✔️ Việc lập kế hoạch kiểm định định kỳ và ghi nhật ký vận hành là yêu cầu bắt buộc theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.
Làm sao để tránh các lỗi trên?
-
Tổ chức khóa đào tạo vận hành hóa chất nguy hiểm định kỳ
-
Cập nhật MSDS cho tất cả hóa chất hiện dùng
-
Lập quy trình nội bộ cho từng loại hóa chất
-
Trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ và hướng dẫn sử dụng
-
Huấn luyện kỹ năng xử lý sự cố theo từng kịch bản thực tế
Kết luận
Vận hành hóa chất nguy hiểm không chỉ đòi hỏi kiến thức mà còn yêu cầu kỷ luật nghiêm ngặt, sự phối hợp và đào tạo chuyên sâu. Doanh nghiệp càng nhận diện sớm những lỗi phổ biến – càng giảm thiểu nguy cơ, tiết kiệm chi phí và bảo vệ an toàn cho cả hệ thống.
Đừng để sự cố xảy ra rồi mới hành động!
Hòa Phát cung cấp các khóa huấn luyện an toàn hóa chất, đặc biệt phù hợp cho:
-
Doanh nghiệp sản xuất – bảo trì – hóa chất
-
Cán bộ môi trường, an toàn lao động
-
Nhân viên vận hành và kho hóa chất
Gọi ngay: 0833 23 27 28
